آوارگان بخش مهم از جمعیت جهان را تشکیل می‌دهند. مطابق جدیدترین آمار سازمان ملل متحد بیش از 82 میلیون نفر در جهان آواره هستند که بیش از یک درصد جمعیت جهان و به اندازه جمعیت یک کشور بزرگ است.
به طور کلی دو دسته جمعیت آواره در جهان حضور دارند. آوارگانی که در داخل کشور خود حضور دارند، اما بر حسب شرایط داخلی آواره شدند که شامل حدود 48 میلیون نفر هستند و آوارگانی که مجبور شدند کشور خود را ترک کنند و به سمت کشورهای دیگر بروند.
در یک دهه اخیر هر سال بر جمعیت آواره جهان افزوده شد. در واقع، امسال برای نهمین سال متوالی است که بر شمار آوارگان جهان افزوده می‌شود. سال گذشته میلادی با وجود شیوع گسترده کرونا، 4 درصد بر جمعیت آواره جهان افزوده شد.
نابسامانی‌ها و ناامنی‌های گسترده داخلی، علت افزایش آوارگان جهان
آنچه بیش از همه سبب تصمیم جمعیت یک کشور برای آواره شدن به سمت دیگر کشورها می‌شود، نابسامانی‌ها و ناامنی‌های گسترده داخلی است. تعداد آوارگان داخلی در سال گذشته 2.3 میلیون نفر افزایش یافته که بیشتر آنان اتباع کشورهای اتیوپی، سودان، موزامبیک، یمن، افغانستان و کلمبیا بوده‌اند.
«فیلیپو گراندی» کمیسر عالی پناهندگان سازمان ملل جمعه گذشته (18 ژوئن) گفت: "با وجود محدودیت‌های ناشی از همه‌گیری ویروس کرونا، بسته شدن مرزها و اعمال مقررات منع آمدوشد، جنگ، خشونت، و نقض حقوق بشر موجب شد تا در سال 2020 نزدیک به سه میلیون نفر آواره شوند."
به لحاظ جغرافیایی، بیشترین جمعیت آواره جهان هم در داخل کشورها و هم در خارج از کشورها مربوط به دو قاره آفریقا و غرب آسیا است. این دو قاره بیش از دیگر نقاط جهان شاهد ناکارآمدی حکومت‌ها، وقوع جنگ و خشونت داخلی، شیوع بیماری‌ها و همچنین خشونت تحمیل شده ناشی از مداخله قدرت‌های بزرگ هستند.
در حالی که در اسناد متعدد حقوق بین‌الملل رعایت کرامت انسانی به عنوان یک ارزش جهانی پذیرفته شده است، اما نگاه سیاسی به حقوق بشر سبب شد هم حاکمان کشورهایی که بیشترین جمعیت آواره را دارند و هم قدرت‌های بزرگ، اهمیتی برای شأن و کرامت شهروندان این کشورها نداشته باشند.
آوارگی یک درد بزرگ جهانی است که در حال تبدیل شدن به یک درد دائمی برای جمعیت آواره است. آوارگان ضمن اینکه منزل و کار خود را در کشورهای‌شان به ناچار ترک می‌کنند، در درون کشورهای مقصد نیز وضعیت نامناسبی دارند.
برخی از کشورها به خصوص در اروپا از پذیرفتن جمعیت آواره خودداری می‌کنند و همین نیز سبب قاچاق این جمعیت توسط باندهای قاچاق انسان شده و یا اینکه سبب ورود غیرقانونی آنها به خاک کشورهای دیگر می‌شود که تبعات زیادی برای آنها دارد.
علاوه بر این، بخش زیادی از جمعیت آواره راههای خطرناکی را نیز برای خروج از کشورهای‌شان انتخاب می‌کنند که سبب می‌شود حتی جان آنها به خطر افتاد که غرق شدن در دریا طی سال‌های اخیر از جمله این موارد است.
حدود 48 میلیون جمعیتی که در داخل کشورهای خود آوار هستند نیز نه از بهداشت و تغذیه حداقلی برخوردارند و نه اینکه امنیت حداقلی دارند. بخش مهمی از این جمعیت با تهدید تروریسم، شبه‌نظامیان و افراد مسلح در درون کشورهای‌شان مواجه هستند و از آنجایی که دولت‌ها قدرت لازم را ندارند، یا جذب این گروه‌ها می‌شوند و یا اینکه جان‌شان را از دست می‌دهند.
زنان و کودکان نیز از قربانیان اصلی آوارگی هستند که یا مورد تعرض قرار می‌گیرند، یا قاچاق می‌شوند، یا به بردگی گرفته می‌شوند و یا به استخدام گروه‌های مسلح و گروه‌های تروریستی در می‌آیند. نیازهای مالی و نبود امنیت غذایی عامل اصلی این وضعیت است.
با توجه به وضعیت وخیم آوارگان در جهان، قدرت‌های بزرگ که مدعی هنجارسازی و امنیت در نظام جهانی هستند، هیچ اقدامی برای این جمعیت بیش از یک درصدی جهان انجام نمی‌دهند تا نگرانی‌ها درباره روند افزایشی مداوم این جمعیت بیش از هر زمانی باشد.
نویسنده: سيد رضی عمادی
117
بیشتر بخوانید:
افزوده شدن سه میلیون نفر به شمار آوارگان جهان
