درحالی که برخی از سیاستمداران آذری به منظور استقرار پایگاه نظامی ترکیه در جمهوری خودمختار نخجوان بسیج شده اند، رسانه های آنکارا، حضور نظامی ترکیه در شمال ارس را زمینه ساز گرمی و سردی رابطه روسیه و ترکیه ارزیابی می کنند.
در این ارتباط، روزنامه دیلی صباح چاپ آنکارا درباره احتمال استقرار پایگاه نظامی ترکیه در جمهوری آذربایجان، در مقاله ای نوشت: "بحث درباره حضور نظامی ترکیه در جمهوری آذربایجان همیشه با سردی یا گرمی روابط مسکو و آنکارا پیوند خورده است".
رسانه های ترکیه بویژه رسانه های وابسته به دولت اردوغان همواره از موضع بالا به حضور نظامی ترکیه درسایر کشورها می نگرند و تلاش می کنند ترکیه را با ابرقدرت های منطقه ای و جهانی مقایسه کنند.
طرح اینگونه مقایسه ها و ناکامی های ترکیه در سوریه و عراق ، تاکنون آسیب های جدی به نظامیان ترک و خانواده هایشان وارد ساخته است.
تردیدی نیست که روسیه مخالف حضور نظامی ترکیه در جمهوری آذربایجان است و در صورت جدی شدن موضوع استقرار پایگاه نظامی ترکیه، به این اقدام واکنش نشان خواهد داد.
در جمهوری آذربایجان نیز برغم تبلیغات برخی از رسانه های وابسته به جریان ترک گرایی، مخالفت ها با این اقدام بسیار جدی است.
در ارتباط با استقرار پایگاه نظامی ترکیه درجمهوری آذربایجان در رسانه های باکو دیدگاه های متفاوتی مطرح شده است.
به رغم حمایت های برخی از سیاستمداران وابسته به جریان ترک گرایی در دولت و مجلس ملی جمهوری آذربایجان از حضور نظامی ترکیه در شمال ارس ، بسیاری از سیاستمداران و صاحبنظران امور سیاسی این کشور به شدت مخالف این حضور هستند.
"آنار محمدلی"، کارشناس و صاحبنظر امور سیاسی و رییس مرکز نظارت بر انتخابات و تدریس دموکراسی جمهوری آذربایجان در گفتگو با کانال "عثمان قیزی تی وی" گفته است:
"هر کشوری باید متحدان خود را داشته باشد. جمهوری آذربایجان برای حل مناقشه قره باغ می تواند متحدانی نظیر اوکراین، بلاروس و حتی ترکیه داشته باشد. اما حمایت ترکیه از جمهوری آذربایجان حد و مرزی دارد و بعضا وقتی این حمایت ترکیه در حد افراطی مطرح می شود، می تواند علیه منافع جمهوری آذربایجان نتیجه بدهد".
این کارشناس برجسته آذری همچنین با هشدار درباره دخالت دادن ترکیه در مناقشه قره باغ تصریح کرد: "این فکر که ترکیه در مناقشه جمهوری آذربایجان و ارمنستان ورود کند، بی اساس است. زیرا، اولا ترکیه چنین قصدی ندارد. همچنین ورود ترکیه به این مناقشه، منافع ملی جمهوری آذربایجان را تامین نمی کند. منافع ملی جمهوری آذربایجان در این است که هیچ کشوری از جمله ترکیه در جمهوری آذربایجان نیروی نظامی مستقر نکنند".
تجربه جنگ میان جمهوری آذربایجان و ارمنستان بین سال های 1992 تا 1993 میلادی نیز این واقعیت را اثبات کرده است که مقام های آنکارا برغم سردادن شعارهای جدی در حمایت از جمهوری آذربایجان، به درگیر شدن درجنگ با ارمنستان تمایلی ندارند.
در حالی که به نظر می رسد، مقام های آنکارا تمایل زیادی دارند تا از مزایای تحرکات نظامی در این منطقه، در جهت منافع ملی ترکیه بهره برداری کنند.
با وجود فراز و نشیب ها در این زمینه، باید گفت: بحث ایجاد پایگاه نظامی ترکیه در جمهوری آذربایجان در پی رزمایش مشترک اخیر دو کشور و باقی ماندن نیروها و ادوات نظامی ترکیه در شمال ارس بالا گرفته است.
رزمایش عقاب جمهوری آذربایجان و ترکیه ۲۰۲۰
مقام های ترکیه از دهه 1990 میلادی به این سو به منظور حضور نظامی در قفقاز جنوبی تلاش زیادی کرده اند.
در حالی که حضور نظامی ترکیه در کشورهایی نظیر سوریه، عراق و لیبی تاکنون نه تنها نتیجه موردنظر مقام های آنکارا را محقق نساخته، بلکه این کشور را با مشکلات متعددی مواجه کرده است. به رغم ناکامی های پیاپی، رسانه های وابسته به دولت ترکیه همواره بر موفقیت های حضور نظامی این کشور در سوریه و عراق و حتی لیبی قلم فرسایی می کنند اما "کمال قلیچداراوغلو" رئیس حزب جمهوری خلق ترکیه اخیرا" گفته است: "ادلب پاهای ترکیه را بسته است".
منظور این سیاستمدار ترک، گیر کردن نظامیان ترکیه در دام اشغال اراضی سوریه است.
به رغم تبلیغات رسانه های ترکیه و جریان های وابسته به ترک گرایی در شمال ارس، استقرار پایگاه نظامی ترکیه در اراضی جمهوری آذربایجان بعید به نظر می رسد.
این اقدام بدون شک با مخالفت روسیه و سایر کشورهای مستقل مواجه خواهد شد.
به ویژه که ترکیه عضو سازمان پیمان آتلانتیک شمالی - ناتو- است و روسیه پیش از این همواره با گسترش ناتو به سمت شرق مخالفت کرده است.
نویسنده: محمدعلی طالبی
بیشتر بخوانید:
پیدا و پنهان رزمایش «عقاب جمهوری آذربایجان و ترکیه ۲۰۲۰»
