نارندا مودی نخست وزیر هند دیروز شنبه یک سفر رسمی را به ابوظبی انجام داد و با محمد بن زاید رئیس امارات گفتگو کرد. مطابق اعلام منابع خبری، امارات و هند برای تقویت بیشتر همکاری‌ها توافق کردند. نارندرا مودی نخست وزیر هند پس از دیدار با شیخ محمد بن زاید آل نهیان اعلام کرد هند و امارات متحده عربی برای شروع تسویه تجارت با ارزهای محلی به توافق رسیده‌اند.
امارات و هند نخستین کشورهایی نیستند که در خصوص معامله با ارزهای محلی و به عبارتی دلارزدایی در تعاملات اقتصادی‌شان توافق می‌کنند. دلارزدایی توسط کشورهای بزرگ و قدرتمندی مانند چین، برزیل، هند، تعداد زیادی از کشورهای آمریکای لاتین و آفریقا و روسیه در حال انجام شدن است.
افزایش درخواست ها برای بریدن از اتکا به دلار آمریکا جهت تجارت
وبسایت شبکه سی‌ان‌بی‌سی اخیراً گزارش داد: درخواست‌ها مبنی بر بریدن از اتکا به دلار آمریکا برای تجارت در حال افزایش است و کشورهای بیشتری -از برزیل گرفته تا کشورهای جنوب شرق آسیا- خواستار انجام تجارت با ارزهای دیگر به‌جز دلار آمریکا هستند. داده‌های صندوق بین‌المللی پول نشان می‌دهد سهم دلار در ذخایر ارزی بانک‌های مرکزی از بیش از ۷۰ درصد در سال ۱۹۹۹ به ۵۸ درصد در سال گذشته میلادی کاهش یافته است.
از علل اصلی تمایل کشورها برای دلارزدایی در تعاملات خارجی‌شان، سوء استفاده آمریکا از دلار و استفاده این کشور از دلار به عنوان سلاحی علیه دیگر کشورها به خصوص کشورهایی است که همسو با سیاست‌های واشنگتن حرکت نمی‌کنند. جنگ اوکراین استفاده ابزاری آمریکا از دلار علیه کشورها را بیش از هر موضوع دیگری ثابت کرد. «مارک تینکر» از ToscaFund هنگ‌کنگ در اوایل آوریل به CNBC گفت: «آنچه باعث تسریع درخواست‌ها برای دلارزدایی شده، تصمیم ایالات متحده برای مسدود کردن ذخایر ارز خارجی روسیه پس از حمله مسکو به اوکراین در فوریه ۲۰۲۲ بود. این امر روسیه را مجبور کرد تجارت خود را با ارزهای دیگر انجام داده و طلا را در ذخایر خود افزایش دهد.»
استفاده بیش از حد ابزاری از دلار دیگر کشورها
با توجه به استفاده آمریکا از دلار به عنوان سلاحی علیه دیگر کشورها، کشورها با تنوع بخشیدن به ذخایر دارایی خود و تبدیل آن به یک نوع سبد چندارزی، سعی دارند بتوانند فشارهای آمریکا علیه خود را کاهش دهند. استفاده بیش از حد ابزاری از دلار دیگر کشورها را به این جمع‌بندی رساند که اگر با سیاست خارجی ایالات متحده مخالف باشند، با خطر مصادره یا توقیف آن پول‌ها مواجه می‌شوند.
لذا به سمت جایگزینی معامله با دلار در تجارت خارجی خود حرکت می‌کنند. در غرب آسیا، علاوه بر امارات، عربستان‌سعودی به‌عنوان صادرکننده بزرگ نفت نشان داده است که برای تجارت با ارزهای دیگر غیر از دلار آمریکا آمادگی دارد. جمهوری اسلامی ایران نیز تأکید زیادی بر دلارزدایی در تعاملات خارجی خود دارد زیرا تحریم و ممانعت از ارسال دلار به ایران توسط آمریکا فشارهای زیادی را بر اقتصاد ایران تحمیل کرده است.
نکته‌ای که حائز اهمیت است اینکه کشورهایی نظیر امارات، هند و عربستان در شرایطی به سمت دلارزدایی در تعاملات خارجی خود حرکت می‌کنند که در زمره متحدان و یا کشورهای همسو با آمریکا محسوب می‌شوند. اقدام این کشورها در زمینه تعاملات اقتصادی با ارزهای محلی هم نوعی آینده‌نگری است و هم به نوعی کاهش اعتماد به آمریکا را نشان می‌دهد.
نویسنده: سید رضی عمادی
113
بیشتر بخوانید:
توافق امارات و هند برای استفاده از ارزهای بومی
