براساس معاهده هیرمند که در سال 1351 به امضای مقامات وقت ایران و افغانستان رسید، سهم ایران از آب رودخانه هیرمند معادل 820 میلیون متر مکعب در سال و در حدود 26 متر مکعب در ثانیه است که البته در ماهها و فصول مختلف تفاوت می کند.
دولت قبلی افغانستان که ادعای تامین حق آبه ایران را داشت با احداث سد «کمال خان» در استان نمیروز بر روی رودخانه هیرمند، عملاً مانع از اجرای این پیمان شد که خسارت‌های فراوانی را به زندگی انسانی، جانوری و گیاهی حوزه پیرامونی رودخانه هیرمند در خاک ایران بخصوص در استان سیستان و بلوچستان وارد کرد.
دولت موقت طالبان پس از روی کار آمدن در افغانستان، بر پایبندی به معاهده هیرمند، در خصوص حقابه ایران تاکید کرد.
در همین راستا، «محمد جوانبخت» معاون وزیر نیرو در امور آب و آبفا در گفت وگوی اختصاصی با ایران پرس در خصوص رایزنی با مسئولان افغانستانی برای تامین حقابه ایران از هیرمند گفت: در رایزنی های مستمر و بیست و پنجمین اجلاس کمیته مشترک کمیساران آب هیرمند، مقامات دوطرف بر پایبندی به معاهده سال 1351 برای تامین حقابه تاکید کردند.
جوانبخت با بیان اینکه در دو سال اخیر حقابه ای که وارد ایران شده است قابل قبول نیست و ما در اجلاس کمیته مشترک کمیساران آب هیرمند به این موضوع معترض بودیم، اظهار داشت: دوطرف طی سه روز در این اجلاس در مورد مسائل مختلف بحث کرده و توافق کردند که هیات طالبان پیام جلسه را به عنوان درخواست جدی جمهوری اسلامی ایران مبنی بر تامین حقابه قانونی بر اساس معاهده فیمابین به کشورشان منتقل کنند.
محمد جوانبخت در ادامه با اشاره به حقابه ایران از هیرمند گفت: بر اساس معاهده فیمابین دو کشور در سال 1351 جهت تامین نیازمندی های مردم استان سیستان و بلوچستان در حوزه های شُرب و اندکی هم کشاورزی سالانه 820 میلیون متر مکعب از آب رودخانه هیرمند حقابه داریم.
وی درباره اعلام مقامات طالبان در توافق با ایران برای پرداخت حقابه هیرمند و تایید آن گفت: ایران در دو سال اخیر حقابه موثری را دریافت نکرد، چرا که حداکثر چهار میلیون متر مکعب از 800 میلیون مترمکعب حقابه ذکر شده در معاهده وارد کشور شد و ما همچنان درخواست داریم طرف هیئت طالبان به درستی پیام جلسه ما را مبنی بر اینکه حقابه ما بایستی کامل تامین شود درک کرده باشند.
جوانبخت تصریح کرد: وزارت نیرو موضوع حقابه را به طور تخصصی به طور جد و پیوسته پیگیری خواهد کرد و همچنین دولت ایران درخواست بازدید و مشاهده ایستگاه اندازه گیری حقابه کشورمان در منطقه بالا دست از طرف طالبان را داشته است.
وی در پایان با بیان اینکه در سال گذشته در افغانستان نزدیکی مرزهای ایران سد کمال خان احداث شده که از طریق آن بخشی از آب رودخانه هیرمند به شوره زار های موسوم به گوت زره هدایت می شود، گفت دولت ایران از مقامات طالبان درخواست کرده تا به موضوع تامین آب کشورمان جدی‌تر، مسئولانه تر و متعهدانه تر نگاه کند و وزارت نیرو در چارچوب فنی و تخصصی موضوع را پیگیری خواهد کرد.
117
بیشتر بخوانید:
خطیب زاده: از مجاری حقوقی پیگیر تامین حقابه ایران از رودخانه هیرمند هستیم
