پس از خروج آمریکا از پیمان نیروهای هسته ای میان برد( آی ان اف) در 2 اوت 2019، اکنون دولت ترامپ زمینه های لازم را برای خروج از یک پیمان تسلیحاتی بسیار مهم یعنی پیمان استارت جدید فراهم می کند. این مساله نگرانی سازمان ملل متحد را برانگیخته است.
در این راستا "ایزومی ناکامیتسو" Izumi Nakamatsu معاون دبیرکل سازمان ملل متحد و نماینده عالی این سازمان در مسائل خلع سلاح، به آمریکا و روسیه توصیه کرد تا پیمان کاهش تسلیحات راهبردی موسوم به استارت جدید را حداقل به مدت پنج سال دیگر تمدید کنند.
از دیدگاه این مقام ارشد سازمان ملل متحد بحث درباره امضای یک سند جدید درباره خلع سلاح هسته ای، با توجه به اختلاف نظر بین واشنگتن و مسکو، بسیار زود است؛ به همین دلیل حفظ توافق های فعلی در برهه کنونی اهمیت زیادی دارد.
ناکامیتسو گفت: فعلاً باید روی حفظ آنچه در حال حاضر داریم تمرکز کنیم. چنین کاری درباره پیمان نیروهای هسته ای میانبرد(آی ان اف) میسر نشد ولی پیمان استارت جدید هنوز هم موجودیت دارد و در حال تحقق است؛ بنابراین بیایید سعی کنیم امکاناتی را که در حال حاضر داریم همچنان حفظ و این پیمان مهم در زمینه کاهش تسلیحات راهبردی را حداقل پنج سال دیگر تمدید کنیم.» از نظر این مقام بین المللی با توجه به این که اوضاع استراتژیک در جهان تغییر بسیار کرده، بنا براین در یک برهه خاص باید بررسی وضع موجود در راستای حصول توافق های جدید آغاز شود.
واشنگتن به دنبال آن است که پیمان استارت جدید را که ناظر بر محدود کردن زرادخانه هسته ای راهبردی روسیه و آمریکا است، تمدید نکند تا بدین ترتیب هیچ محدودیتی در توسعه تسلیحات هسته ای جدید نداشته باشد. اقدامات دولت ترامپ بر مبنای دکترین هسته ای جدید آمریکا موسوم به "بازبینی وضعیت هسته ای" صورت می گیرد.
در مقابل، روسیه بارها خواستار شروع مذاکرات به منظور تمدید اعتبار این پیمان بسیار مهم در زمینه کنترل تسلیحات هسته ای است. "سرگئی لاوروف" وزیر امور خارجه روسیه در دسامبر 2019 خواستار تمدید پیمان استارت جدید بدون هیچ پیش شرط و مانع تراشی شد. "ولادیمیر پوتین" رئیس جمهوری روسیه نیز آمادگی مسکو را برای تمدید این پیمان در هر زمان تأیید کرده است. اعلام آمادگی مسکو برای مذاکرات جدید درباره پیمان های کنترل تسلیحات می تواند بهانه جویی واشنگتن را برای فرار از مذاکرات در این زمینه آشکار کند.
پیمان استارت جدید در سال 2010 بین "باراک اوباما" و "دمیتری مدودف" روسای جمهور وقت آمریکا و روسیه در پراگ به امضا رسید و مهلت اجرای آن در فوریه 2021 به پایان می رسد. بر اساس این پیمان، شمار کلاهکهای هسته ای روسیه و آمریکا به 1550 کلاهک و شمار سکوهای حمل و پرتاب آنها نیز به 800 سکو کاهش یافت.
"مایک پمپئو" وزیرامورخارجه آمریکا در آوریل 2019 دو شرط مد نظر دولت ترامپ را برای تمدید پیمان استارت طرح کرد که عبارت از پیوستن چین به آن و نیز توقف توسعه تسلیحات فراصوت روسیه بود. با این حال پکن این درخواست را رد و مسکو نیز بر ادامه گسترش و استقرار تسلیحات فراصوت تاکید کرده است.
"ولادیمیر ارماکوف" Vladimir Ermakov مدیر بخش منع گسترش و کنترل تسلیحات وزارت امور خارجه روسیه معتقد است: آمریکا هدفمندانه بهانههایی را برای جلوگیری از تمدید پیمان استارت جدید طرح میکند.
تمدید نشدن پیمان استارت جدید که آمریکا مسبب آن است، صرفا موجب افزایش بی ثباتی و ناامنی در عرصه بین المللی و سرعت گیری مسابقه تسلیحات هسته ای بین قدرت های هسته ای جهان خواهد شد. هدف واشنگتن این است که همزمان روسیه را وارد به مسابقه تسلیحاتی جدید کند و چین را نیز در چرخه ای بی پایان به منظور کسب "هم ترازی هسته ای"Nuclear Parity با آمریکا قرار دهد.
نویسنده: سيدرضا مير طاهر
139/118
بیشتربخوانید:
مسکو: روسیه به پیمان «استارت جدید» پایبند است
اعلام شروط جدید آمریکا برای تمدید پیمان استارت/ تحلیل