با توجه به بدعهدی اعضای اروپایی برجام، ایران ضمن کاهش سطح تعهدات خود ضرب الاجل 60 روزه ای را برای عملی شدن وعده های آنها اعلام کرده که در 8 ژوئیه 2019 به پایان می رسد.
تهران دوشنبه اول ژوئیه اعلام کرد، ذخایر اورانیوم غنی شده 3/67 درصد ایران از 300 کیلوگرم عبور کرده است. آژانس بین‌المللی انرژی اتمی این خبر را تأیید کرده است.
اکنون اعضای گروه 1+4 درباره اقدام ایران موضعی دو گانه اتخاذ کرده که می توان آن را دو قطبی شدن این گروه نامید. روسیه و چین به عنوان اعضای شرقی گروه 1+4 موضع کنونی ایران درباره برجام و تهدید به فراتر رفتن از تعهدات برجامی را نتیجه اقدامات آمریکا می دانند.
آنها بارها پایبندی تهران به برجام را مورد تاکید قرار داده اند.
در این راستا "سرگئی لاوروف" وزیر خارجه روسیه روز سه‌شنبه ضمن تاکید بر اهمیت پایبندی به برجام، تحریم‌های آمریکا را عامل اقدام اخیر تهران در عبور از سقف ذخایر اورانیوم غنی شده دانست.
لاوروف در این مورد گفت: "تصمیم ایران برای عبور از سقف ذخایر اورانیوم، ناشی از تحریم‌های آمریکا بود. ما بر اهمیت تعهد به توافق هسته‌ای با ایران تاکید داریم."
مسکو قبلا هشدار داده بود که اعمال چنین تحریم‌هایی، ایران را در شرایطی قرار می‌دهد که از سقف‌های لحاظ شده در برجام عبور کند.
چین نیز موضع مشابهی اتخاذ کرده است. وزارت خارجه چین فشار حداکثری از سوی آمریکا علیه ایران را علت اصلی تنش‌های اخیر درباره توافق هسته‌ای برجام دانست.
"گنگ شوانگ" سخنگوی وزارت خارجه چین روز سه شنبه ضمن تاکید بر پایبندی پکن به برجام تاکید کرد تمامی طرف‌های امضاکننده توافق هسته‌ای باید برای حفظ و تضمین این توافق تلاش کنند.
سخنگوی وزارت خارجه چین تاکید کرد، همانطور که بارها تاکید کردیم فشار حداکثری آمریکا، علت اصلی تنش‌های اخیر بر سر موضوع توافق هسته‌ای ایران است.
اعضای غربی گروه 1+4 هیچ تلاشی برای اجرایی کردن تعهدات برجامی خود نمی کنند
این در حالی است که اعضای غربی گروه 1+4 یعنی تروئیکای اروپایی (آلمان، فرانسه و بریتانیا) و اتحادیه اروپا به جای محکوم کردن آمریکا و تلاش های جدی برای اجرای تعهدات برجامی خود، صرفا از ایران می خواهند که همچنان به برجام و تعهدات مندرج در آن از جمله رعایت سقف دخایر اورانیوم غنی شده و نیز فراتر نرفتن از غنی سازی 3/67 درصدی ادامه دهد.
در جدید ترین موضع گیری اروپایی ها در این زمینه، فرانسه، آلمان و بریتانیا به همراه مسئول سیاست خارجی اتحادیه اروپا، طی بیانیه مشترکی نسبت به اقدام ایران که اعلام کرده است ذخایر اورانیوم غنی شده خود را از حد مجاز در توافق برجام بیشتر کرده، ابراز «نگرانی عمیق» کردند و از ایران خواستند با برداشتن گام هایی، به عقب برگردد.
تروئیکای اروپایی و اتحادیه اروپا در بیانیه خود که روز سه شنبه منتشر شد، اعلام کردند، همیشه به روشنی گفته اند که تعهدشان به برجام، منوط به اجرای کامل آن از سوی ایران است و از تصمیم ایران در این باره متاسف هستند.
آنها از ایران خواستند از انجام اقدامات بیشتر در جهت تضعیف برجام خودداری کند.
صادرکنندگان این بیانیه مدعی شده اند که گام های بعدی مندرج در برجام را در هماهنگی نزدیک با طرفین برجام، به طور فوری مد نظر دارند.
اعضای اروپایی برجام قبلا اعلام کرده بودند که برای مقابله با آثار منفی تحریم های یکجانبه امریکا علیه ایران به تجارت با ایران ادامه می‌دهند و ساز وکار ویژه مالی اروپا و ایران موسوم به "اینستکس" را راه اندازی می‌کنند.
اروپا در زمینه عملی کردن وعدههای خود به ایران برای بهره بردن از مزایای برجام و مقابله با اعمال مجدد تحریم های هسته ای از سوی آمریکا، اقدام مشخص و قابل قبولی انجام نداده است.
رویکرد فشار و تهدید اروپا
اکنون که اروپا با اقدامات قاطع و جدی ایران درباره برجام مواجه شده، به جای تلاش برای اجرای تعهدات برجامی، رویکرد فشار و تهدید را در پیش گرفته است.
با این حال ایران اعلام کرده که فقط در صورتی که اروپایی ها اقدامات جدی برای انجام تعهدات 11 گانه خود در چارچوب برجام انجام دهند، حاضر به اجرای مجدد تعهدات برجامی خود خواهد بود.
به گفته "محمدجواد ظریف" وزیر خارجه ایران: اینستکس در صورت اجرا باید مقدمه‌ای بر 11 تعهد اروپا باشد. این 11 تعهد شامل فروش نفت ایران، بازگشت پول نفت ایران، سرمایه‌گذاری در ایران، حمل و نقل، هوانوردی و کشتیرانی است.
نویسنده: سید رضا میرطاهر
133/117
بیشتر بخوانید:
ظریف: اینستکس مقدمه اجرای تعهدات اروپایی‌ها است
ظریف: ایران دقیقاً به شیوه اروپایی‌ها به برجام پایبند خواهد بود
لاوروف: اروپایی‌ها باید به تعهدات اقتصادی خود در برابر ایران عمل کنند
اتحادیه اروپا: ایران ذخایر اورانیوم غنی‌شده خود را به سطح معین در برجام بازگرداند
