تازه‌ترین دیدگاه را در این زمینه، «کیم داروش» Kim Darroch سفیر مستعفی بریتانیا در آمریکا طرح کرده است.
روزنامه بریتانیایی «دیلی‌میل» روز یکشنبه 14 ژوئیه در گزارش جدیدی از پیام‌های محرمانه داروش به دفتر نخست‌وزیری بریتانیا نوشت که وی در یکی از این مکاتبات به لندن تاکید کرده بود، ترامپ فقط به دلیل خصومت شخصی که با «باراک اوباما» رئیس جمهور پیشین آمریکا داشته است، از برجام خارج شد.
این پیام سفیر بریتانیا در مه 2018 و ساعاتی پس از بازگشت «بوریس جانسون» وزیر امور خارجه وقت بریتانیا از سفری که برای حفظ برجام به کاخ سفید داشت، به لندن ارسال شده بود.
داروش که پس از افشای مکاتبات محرمانه‌اش با لندن در هفته گذشته مجبور به استعفا شد، در این پیام به دفتر نخست‌وزیری تصریح می‌کند: "ترامپ فقط برای عصبانی کردن اوباما و به دلایل شخصی برجام را پاره کرد و جانسون نیز در ملاقات با «مایک پمپئو» وزیر خارجه آمریکا نتوانست آنها را به باقی‌ماندن در توافق مجاب کند."
به نظر می رسد دیدگاه داروش فقط یکی از سه فرضیه مطرح در این زمینه است که مساله خروج آمریکا از برجام را در حد یک اختلاف نظر شخصی بین ترامپ و اوباما تقلیل می دهد.
فرضیه دیگر بر این استوار است که تیم جنگ طلب مرکب از مقامات آمریکایی و مقامات ارشد دولت های هم پیمان آمریکا، نقشی کلیدی در این باره داشته اند. این تیم تحت عنوان «تیم ب» شناخته می شود و نخستین بار «محمدجواد ظریف» وزیر امور خارجه ایران به وجود آن اشاره کرده است.
این تیم متشکل از «بنیامین نتانیاهو» نخست وزیر رژیم صهیونیستی، «جان بولتون» مشاور امنیت ملی آمریکا، «محمد بن سلمان» ولیعهد سعودی و «محمد بن زاید» ولیعهد امارات است. این تیم به دنبال به انزوا کشیدن ایران، اعمال فشار حداکثری و در نهایت رویارویی نظامی آمریکا با ایران است.
طبق این دیدگاه، مجموع رایزنی ها و توصیه های اعضای «تیم ب» به ویژه نتانیاهو در تشویق ترامپ به خروج از برجام نقشی اساسی داشته است.
فرضیه سوم به ترکیب دیدگاه های شخصی ترامپ و اعمال نفوذهای لابی هایی مانند «تیم ب» در تصمیمات برجامی وی تاکید دارد. به نظر می رسد این فرضیه از صحت بیشتری برخوردار است.
ترامپ از زمان رقابت های انتخاب ریاست جمهوری به انتقاد شدید از برجام پرداخته و بارها تاکید کرده بود که در صورت ورود به کاخ سفید این توافق نامه را پاره خواهد کرد.
وی توافق هسته ای برجام را بدترین توافق اعلام کرده بود. ترامپ در مارس 2017 درباره برجام گفت: "برجام یکی از بدترین چیزهایی است که در عمرم دیدم." به همین دلیل با این که وی از ژانویه 2017 که وارد کاخ سفید شد، در چند نوبت تعهدات برجامی آمریکا را تمدید کرد، اما در آخرین باری که این کار را انجام داد، اعلام کرد که دیگر آن را تجدید و تمدید نخواهد کرد و سرانجام نیز 8 مه 2018 آمریکا را از برجام خارج کرد.
«ریچارد سوکولسکی» Richard Sokolsky کارشناس اندیشکده «کارنگی» رویکرد ترامپ علیه ایران و برجام را ناشی از ویژگی های شخصیتی وی دانسته است. سوکولسکی معتقد است: "رئیس جمهور آمریکا در رویکرد اعلامی جدید خود مبنی بر خروج از برجام و مقابله با ایران در منطقه، اهداف واقع بینانه و استراتژی مشخصی ندارد."
به رغم ضدیت آشکار ترامپ با برجام، شرکای منطقه ای واشنگتن نیز در تشدید این مخالفت و اتخاذ رویکرد خصمانه در قبال ایران بی تاثیر نبوده اند. در این زمینه می توان به اقدام تبلیغاتی نتانیاهو در آوریل 2018 با ادعای فعالیت هسته ای پنهان ایران اشاره کرد که بعدا مورد استناد ترامپ برای مخالفت با برجام و خروج آمریکا از این توافق قرار گرفت.
نویسنده: سیدرضا میرطاهر
141/116
بیشتر بخوانید:
افشای یادداشت‌های جدید از سفیر مستعفی بریتانیا در واشنگتن
ظریف: علت خروج آمریکا از برجام محاسبه اشتباه بود
واکنش تند وزیر خارجه بریتانیا به اظهارات «دونالد ترامپ»
