روحانی: جمهوریت، انتخابات و آراء مردم، بنیان حفظ نظام جمهوری اسلامی بوده است

به گزارش خبرگزاری ایران پرس، «حسن روحانی» روز دوشنبه در نشست حقوق اساسی و شهروندی با مرور روند تصویب قانون اساسی به موضوع تاکید حضرت امام(ره) بر «جمهوری اسلامی» اشاره کرد و گفت: اگر نظام ما نظام جمهوریت نبود و جمهوری در آن نبود و انتخابات مبنا نبود، بعید می‌دانم تا امروز این نظام مانده بود.

مبنای حکومت ایران آرا و رای مردم است

رئیس جمهور با تاکید بر اینکه جمهوریت، انتخابات و آراء مردم به عنوان بنیان و اساسی است که این نظام را به خوبی حفظ کرده است، اظهارداشت:  این مساله بسیار مهم است که مبنای حکومت ما آرا و رای مردم است.

روحانی تاکید کرد: مشروعیت حکومت البته چارچوب‌های دینی و مذهبی هست و در جای خود محفوظ است، اسلامیت نظام به عنوان یک رکن همواره مدنظر بوده و هست اما در بخش جمهوریت آن می‌خواهم تاکید کنم که آرای مردم نقش بسیار اساسی دارد منتها در کشور ما متاسفانه نظام حزبی نداریم.

وی افزود: وقتی شما در یک حکومتی به آرای مردم اتکا می‌کنید مردم باید بیایند و رای بدهند و اگر سیستم حزبی نداشته باشید کار یک مقدار سخت می‌شود یعنی انتخاب مردم با هیاهو و جنجال و سروصداهای نزدیک انتخابات یک  مقدار سخت و مشکل می‌شود اما اگر نظام حزبی باشد یک مقدار راحت‌تر است.

رئیس جمهور در عین حال تاکید کرد که نظام ما نظام حزبی و در قانون اساسی هم سیستم ما سیستم حزبی نیست و بر مبنای حزب اصلا قانون اساسی بنا نشده یعنی در انتخابات به فرد فرد رای می‌دهیم و اصلا به حزب رای نمی‌دهیم حال انتخابات ریاست جمهوری، مجلس شورای اسلامی، شورای شهر و یا خبرگان باشد.

روحانی اظهار داشت: فیلتر حزبی هم نداریم از طریق شورای نگهبان و یا هر کجا هست، اقداماتی انجام می شود اما به هر حال حزبی نیست. یک اشکالات اینطوری داریم که روی اینها باید فکر کنیم؛ مثلا در بحث بازنگری قانون اساسی نیز در یک زمانی که مورد نیاز باشد که اشکالی هم ندارد. البته قانون اساسی معمولا دیر به دیر در دنیا اصلاح می‌شود ولی الان سی و یک سال است قانون اساسی تغییر نکرده، قبلا قانون اساسی یک فرصت 10 ساله بود، اصلاحاتی در پایان عمر حضرت امام انجام گرفت اما در این سی و یک سال قانون اساسی تغییر نکرده و ممکن است زمانی لازم باشد تغییر کند.

اهمیت طرح بحث نظام حزبی در قانون اساسی

روحانی با تاکید براینکه قانون اساسی جمهوری اسلامی ایران قابل توجه و ذکر در سطح جهان است که می توانیم به آن ببالیم، گفت: از سال 58 و زمان تدوین این قانون اساسی بویژه در بخش های مرتبط با حقوق ملت در فصل 3، قوانین و اصول روشن و مدرن آمده است که می توان در دنیا به عنوان یک قانون اساسی مدرن عرضه کرد که البته ممکن است در گوشه‌ای از آن ایراد و نقص وجود داشته باشد و باید اصلاح شود.

وی با اشاره به اینکه فهم ما از قانون اساسی یکی نیست، افزود: پیش بینی شده است که زمان نیاز به تفسیر چه نهادی قانون اساسی را تفسیر می‌کند اما قبل از اینکه به تفسیر برسیم، برداشت و فهم خیلی مهم است که از این قانون اساسی چه برداشت و فهمی داریم.

رئیس جمهور با بیان اینکه حتی ارکان حکومت، یعنی دولت، مجلس و قوه قضاییه هم فهم مشترک ندارند، مثل هم نمی‌اندیشند و گاهی در مسائل حتی مهم ممکن است اختلاف نظر باشد، گفت: گاهی اوقات می‌شنویم بعضی از نمایندگان مجلس می‌گویند که باید بر عملکرد وزرا نظارت کنیم که این برداشت ناقص از قانون اساسی است.

رئیس جمهور با بیان اینکه نظارت نمایندگان بر کار وزرا و دولت تنها به معنای سوال، استیضاح و تفحص وجود دارد اما نظارت بر کار وزیران و هماهنگی و حل اختلافات بین وزرا از وظایف رئیس جمهور است، تاکید کرد: کلمه نظارت در قانون اساسی نیامده است که مجلس بر کار دولت نظارت کند.

روحانی با اشاره به اینکه در اصل 134 قانون اساسی به صراحت آمده که خط مشی و برنامه به عهده رئیس جمهور است و رئیس جمهور در موارد متعددی برنامه های خود را ارایه می دهد، گفت: باید اساتید حقوقی و حقوق‌دانان بر مبنای این قانون اساسی روی موارد اختلاف نظر فکر کنند و در روزنامه‌ها، رادیو و تلویزیون نظر بدهند.

وی با اشاره به اینکه مساله «مسئول و مجری قانون اساسی» به عنوان یکی از مباحث قانون اساسی است که تلقی واحدی از آن در کشور وجود ندارد، تاکید کرد: اصل 113 قانون اساسی چند مساله دارد، یکی  اینکه جایگاه رئیس جمهور را تعیین می‌کند و می آورد که رئیس جمهور دومین مقام کشور و عالی‌ترین مقام رسمی کشور بعد از رهبری است و بلافاصله بعد از این می‌گوید  که مسوول اجرای قانون اساسی است یعنی این کسی که بعد از رهبری بالاترین مقام کشور است، مسوولیت اجرای قانون اساسی و مسوولیت قوه اجرایی را جز مواردی که البته به عهده رهبری است، بر عهده دارد.

رئیس جمهور تصریح کرد: وقتی اول و آخر این جمله را می‌خوانید، معنایش این می‌شود که رئیس جمهور در قوه مجریه مسوول اجرای قانون اساسی است که این لغو، بی‌خاصیت و اساساً بی‌معنا است و البته هر کسی در بخش خود مسوول اجرای قانون است و باید قانون اساسی را اجرا کند.

روحانی با بیان اینکه این موضوع یکی از بخش هایی که نیاز به تفسیر ندارد و نص واضح و روشن است، خاطرنشان کرد: شورای نگهبان در تفسیرهای آخر خود در سال 91 این تفسیر را داشت که حقوق‌دانان باید فکر و بررسی کنند و به هر حال تفسیر شورای نگهبان همیشه یکسان نیست و در هر دوره‌ای به یک گونه تفسیر می‌کند کمااینکه راجع به اصل 113 هم تفسیرات مختلفی در مقاطع مختلف انجام گرفته است.

وی با اشاره به اهمیت اصل 59 قانون اساسی، تاکید کرد: در مقاطعی که واقعا یک اختلاف نظر اساسی وجود دارد و یک فکر واحد در کشور نیست که البته باید در جو آرام، موضوع بسیار مهم، بحث و بررسی شود و بعد هم در اختیار آرای عمومی مردم و رفراندوم گذاشته شود تا مردم نظر بدهند.

رئیس جمهور با بیان اینکه سازوکار این مهم در قانون اساسی بسیار پیچیده در نظر گرفته شده است و اصل 59 به سادگی اجرا نمی‌شود، تاکید کرد: حداقل برای اینکه این اصل قانون اساسی است، می‌توان بعد از چهل سال یک بار در یک موضوع مهم  اجرا و پیاده کرد.

اهمیت مساله حقوق شهروندی

روحانی همچنین به اهمیت مساله حقوق شهروندی به عنوان یکی از وعده های انتخاباتی و مراحل تدوین، تصویب و اجرای منشور حقوق شهروندی در دولت تدبیر و امید اشاره و تصریح کرد: مبنای منشور حقوق شهروندی اصل 134 قانون اساسی است که یک منشور منقحی تدوین شد و بعد از چند سال از اجرای این منشور کسی یک اشکال مهم و اساسی مطرح نکرده است.

وی گفت: در این منشور حقوق مردم و مسئولان اجرایی کشور به روشنی آمده است و همه آنهایی که در این کشور زندگی می‌کنند باید بدانند حقوق و تکالیفی وجود دارد که به وضوح و روشنی در این منشور آمده است.

رئیس جمهور منشور حقوق شهروندی را از افتخارات دولت تدبیر و امید دانست و ادامه داد: گزارش مفصلی معاونت اداری- استخدامی به من داد که چگونه این منشور در ادارات مختلف مورد توجه است و اجرا و عمل می‌شود.

روحانی با تاکید براینکه دولت تنها به تدوین منشورحقوق شهروندی اکتفا نکرد بلکه اجرایی و عملیاتی کرد، افزود: مردم می‌خواهند در سایه حقوق زندگی راحتی داشته باشند و نظرات و آرای خودشان را در موقع لزوم به خوبی اظهار کنند و آرای خودشان را بتوانند نسبت به افرادی که مورد نظرشان است به صندوق بیندازند و تلاش کردیم تا در تمام انتخابات در حدی که در اختیار دولت هست، مردم بتوانند از آرای خود به خوبی استفاده کنند و بتوانند نظرات خود را بگویند.

همه احزاب و جناح‌ها برای انتخاب کاندید باید آزاد باشند

رئیس جمهور با اشاره به اینکه باید همه احزاب و جناح‌ها آزاد باشند تا اگر می‌خواهند کاندیداهای خود را معرفی کنند، بتوانند به صحنه بیایند و این از حقوق مهم و اساسی مردم است که تعارف بردار نیست، افزود: چند انتخابات برگزار شده در دولت یازدهم و دوازدهم بدون دغدغه و مشکل انجام شد و هیچ مشکل امنیتی قبل، حین و  بعد انتخابات نداشتیم.

روحانی با تاکید براینکه شرایط امروز آزادی‌های مردم در دانشگاه‌ها، اجتماعات، اعتراضات، روزنامه‌ها و رسانه‌ها به مراتب از قبل دولت یازدهم بهتر است، ادامه داد: البته تکنولوژی به ما کمک کرد و کار بزرگی  در زمینه فضای مجازی در دولت یازدهم و دوازدهم انجام شد که اگر این دولت نبود، چنین فضایی قطعا در اختیار مردم نبود و فداکاری، تلاش و ایستادگی زیادی شد تا مردم بتوانند از فضای مجازی استفاده کنند و فضای سایبری در اختیار آنان باشد.

تلاش دولت برای ترویج دولت الکترونیک در کشور

وی با اشاره به تلاش های دولت برای ترویج دولت الکترونیک در کشور، گفت: شفافیت زیادی در سایه این زیربنا به وجود آمده است و در چندین سالی که بودجه‌ به مجلس شورای اسلامی تقدیم می شود، همه مردم از این بودجه مطلع می‌شوند و با شفافیت می‌توانند بخوانند، نقد کنند و بگویند چرا به آن دستگاه بیشتر و یا کمتر بودجه اختصاص دادید.

رئیس جمهور با بیان اینکه شرایط حضور مردم در صحنه و نقد و اعلام نظر مردم با گذشته بسیار متفاوت است، افزود: الان همه مردم همراه خودشان یک رسانه دارند و می‌توانند به راحتی نظر خود را بگویند، نقد، تشویق و ترغیب کنند و با همین فضای مجازی‌ که دولت به مردم هدیه کرد می توانند با موبایل هوشمند به راحتی با همدیگر و دنیا در تماس داشته باشند و بسیاری از اطلاعات را آنلاین در اختیار دارند.

تلاش دولت در زمینه دیپلماسی و احقاق حقوق ملی مردم

روحانی با اشاره به تلاش های دولت در زمینه دیپلماسی و احقاق حقوق ملی مردم و لغو همه قطعنامه‌های فصل هفت شورای امنیت سازمان ملل، خاطرنشان کرد: این کار دولت بسیار ارزشمند بود چرا که دولت‌هایی که حدود 10 تا 20سال گرفتار فصل 7 هستند، هنوز نجات پیدا نکردند اما دولت تدبیر و امید توانست در یک فاصله زمانی کوتاه 2 ساله کل این قطعنامه‌های فصل هفتی را لغو کند که این یک زنجیر بزرگی بر گردن مردم بود که پاره شد.

وی با اشاره به تلاش های دولت برای برداشت از میادین مشترک نفت و گاز و همچنین پیروزی و موفقیت دولت در دادگستری بین‌المللی لاهه در زمینه احکام موقت و قرار به عنوان مصادیق احقاق حقوق ملی، ادامه داد: تلاش کردیم حقوق مردم در زمینه آموزش، بهداشت، نیازهای ضروری زندگی و حقوقی که نسبت به تورم در کشور دریافت می کنند، حفظ و احقاق شود.

خدمات اقتصادی دولت به مناطق محروم

رئیس جمهور به پرداخت هزینه های بیمارستان توسط مردم تا 10 درصد و 6 درصد در روستاها و همچنین رایگان شدن آب، برق و گاز برای 30 درصد جامعه بویژه در مناطق محروم و روستایی اشاره و تاکید کرد: مجانی شدن آب، گاز و برق برای‌ افرادی که در تنگنا هستند و در محرومیت به سر می‌برند، در تخیلات مردم بود که شدنی نیست اما همه اینها اجرایی، عملیاتی و شدنی شد.

روحانی در ادامه به تلاش های دولت برای احقاق حقوق زنان، جوانان و اقلیت‌های دینی، مذهبی و قومی در جامعه اشاره و تصریح کرد: به مردم قول دادیم، تلاش کردیم و عمل کردیم و گفتیم که 30درصد مدیریت به عهده خانم‌ها باشد و در این زمینه قدم به قدم جلو می‌رویم و وقتی برای اولین بار اعلام کردیم که یک سفیر خانم اعزام شود، خیلی بحث بود که این کار شد و چندین سفیر جمهوری اسلامی ایران  از بانوان هستند و چند بانوی دیگر  هم در نوبت هستند.

دستاوردهای دولت برای روستاییان در زمینه های مختلف

رئیس جمهور با اشاره به دستاوردهای دولت برای روستاییان در زمینه های مختلف و همچنین افزایش گازرسانی به روستاها از 14هزار روستا در کشور در ابتدای دولت به 32هزار روستا در دولت دوازدهم و دسترسی به آب سالم پایدار روستایی برای 35 روستا در هر هفته و 10 میلیون جمعیت روستایی تاکید کرد: پس حقوق شهروندی فقط در کتابت و تدوین یک جزوه و دفترچه نبود بلکه همه تلاش‌مان را به کار گرفتیم تا این حقوق در بخش های سلامت، محیط زیست، آموزش، آزادی بیان و حقوق ملی اجرایی و عملیاتی شود.

همچنین در این مراسم از 10 عنوان کتاب در زمینه حقوق اساسی و شهروندی رونمایی و تمبر قانون اساسی توسط رئیس جمهور ممهور شد.

«لعیا جنیدی» معاون حقوقی ریاست جمهوری نیز پیش از سخنان رئیس جمهوری  گزارشی از اقدامات و پیگیری های حقوقی این معاونت در دولت دوازدهم ارایه کرد.

117