در این دیدار که روز جمعه در باکو انجام شد، ژنرال «ذاکر حسن اف» وزیر دفاع جمهوری آذربایجان و «آنژی کاسپشیک» نماینده ویژه «توماس گرمینگر» Thomas Greminger دبیرکل سازمان امنیت و همکاری اروپا در امور روند حل مناقشه قره باغ، مذاکره کردند.
در این دیدار دو طرف در زمینه جدیدترین تحولات مربوط به مناقشه قره باغ، نتایج تلاش های صورت گرفته وهمچنین وضع نیروهای حاضر درمنطقه مورد مناقشه رایزنی کردند.
مناقشه میان جمهوری آذربایجان و ارمنستان برسر منطقه قره باغ در سال 1988 آغاز و در سال 1991 به درگیری نظامی تبدیل شد که در نتیجه آن، منطقه قره باغ و هفت شهرستان همجوارش به کنترل نیروهای ارمنستان درآمد.
از می 1994 بین طرفین مناقشه قره باغ، آتش بس برقرار شده، اما میانجیگری گروه مینسک سازمان امنیت وهمکاری اروپا به ریاست مشترک روسیه، آمریکا و فرانسه از سال 1997 تاکنون، برای حل مسالمت آمیز این مناقشه نتیجه ای نداشته است.
جمهوری آذربایجان و ارمنستان، هر دو می کوشند که در بحران قره باغ، با جلب دیدگاه بازیگران بین المللی موازنه موجود را به سود خود تغیر دهند. از همین رو در این مخاصمه شاهد خریدهای سرسام آور نظامی و اتحادهای غیر رسمی با بازیگران منطقه ای و فرامنطقه ای هستیم. امری که تاکنون نیز به جز پیچیده کردن موضوع نتوانسته است تاثیری برروی حل مناقشه قره باغ داشته باشد.
چرایی این بن بست در مناقشه قره باغ به ارزش مسئله مورد مناقشه برای طرفین بازمیگردد. نه ارمنستان و نه جمهوری آذربایجان هیچ یک حاضر نیستند نسبت به موضوع قره باغ از ادعای خود عقب نشینی داشته باشند. خصوصا اینکه رخ دادن جنگ قره باغ در سال 1991 به دشواری عقب نشینی طرفین از ادعای خود کمک کرده است.
در این راستا، به نظر نمی رسد که نشست‌های موجود بتواند به حل مناقشه میان دو کشور کمک کند. متحدین طرفین نیز با فروش سلاحهای خود به این دو بازیگر، اعتماد به نفس آنها را در عدم عقب نشینی از مواضع خود افزایش داده اند. در حالی که محدود سازی فروش تسلیحات نظامی به طرفین درگیر در این مناقشه میتوانست سهم بزرگی در کاهش نقش گزینه نظامی برای حل این بحران داشته باشد.
تا زمانی که طرفین بحران اطمینان دارند میتوانند از گزینه نظامی علیه یکدیگر بهره ببرند و بازیگران بین المللی نیز نسبت به ادامه جریان مالی ناشی از فروش تسلیحات در این مناقشه آسوده خاطر باشند، چشم انداز روشنی پیرامون بحران قره باغ و حل آن وجود ندارد.
نویسنده: منوچهر شفیعی
139/116
