به گزارش خبرگزاری ایرانپرس، سید رضا میرطاهر خاطرنشان کرد: با توجه به افزایش اهمیت پهپادها و نقش تعیینکننده آنها در جنگهای آینده، شاهدیم که قدرتهای بزرگ نظامی سرمایهگذاریهای قابلتوجهی در این زمینه کردهاند.
میرطاهر با بیان اینکه هواگردهای پهپاد که مخفف هواپیماهای هدایتپذیر بدون سرنشین است در دو دهه اخیر با پیشرفتهای قابلتوجهی مواجه شدند، خاطرنشان کرد: گر چه تا حدود 30-20 سال گذشته این هواگردها در نیروی هوایی برخی کشورها، بهویژه آمریکا، حضور داشتند اما در سه دهه گذشته خصوصاً در دهه اخیر پیشرفتهای خارقالعادهای در این زمینه صورت گرفته است.
وی افزود: در این دوره برخی کشورها توانستند درزمینه صنعت ساخت انواع پهپاد به دستاوردهای بسیار زیادی برسند و در حال حاضر در سطح جهان کشورهایی مانند آمریکا، ایران، رژیم صهیونیستی، برخی کشورهای اروپایی مثل فرانسه و اخیراً روسیه دستاوردهای قابلتوجهی دارند.
پهپادها در جنگهای نوین جای خود را بازکردهاند
این کارشناس مسائل نظامی و استراتژیک توجه به تجربه جنگهایی که در چندساله اخیر در سطح منطقهای رخ داده را برای درک نقش پهپادها در جنگهای آینده بسیار مهم عنوان کرد و گفت: در این جنگها بهخوبی مشخص است که پهپادها توانستهاند در جنگهای نوین جای خود را باز کنند و بهخوبی از عهده ایفای وظایف و مأموریتهای مختلفی از قبیل مأموریتهای اکتشافی، شناسایی، تجسّسی، رزمی، حمله به اهداف، دیدهبانی و همچنین انواع و طیف وسیعی از مأموریتهای غیرنظامی از مرزبانی گرفته تا گشت زنی در بزرگراهها و شهرها برآیند.
بهرهگیری گسترده از پهپادها در جنگ قرهباغ
میرطاهر یادآور شد: در جنگ اخیری که در قرهباغ رخ داد استفاده گستردهای از پهپادهای انتحاری شد و آنها توانستند قابلیت خودشان را بهخوبی در عرصه نبرد ثابت کنند.
وی با اشاره به تنوع پهپادها و با توجه به توانمندیهای آنها، ادامه داد: پهپادها در حال حاضر از اندازهای معادل یک انگشت انسان تا بهاندازه یک هواپیمای مسافربری گسترش پیدا کردند و انواع مختلفی از آنها ساخته شده است. یکی از انواع پهپادها، میکروپرندهها هستند که عبارتاند از پهپادهای بسیار کوچک در حد یک حشره که میتوانند با پرواز در مناطق و نواحی موردنظر خصوصاً برای انجام عملیات عکسبرداری و فیلمبرداری، شنود و امثال آن و جاسوسی مورداستفاده قرار گیرند.
میرطاهر اضافه کرد: در سطح بزرگتر ما شاهد این هستیم که پهپادها در اندازههای متفاوت برای مأموریتهای اکتشافی و شناسایی مورداستفاده قرار میگیرند. در سطح کلانتر هم شاهد ساخت و عملیاتی شدن پهپادهای بسیار بزرگ هستیم که مجهز به انواع موتورهای جت و توربوپراپ هستند که میشود از آنها تحت عنوان پهپادهای راهبردی نام برد که بیشتر برای مأموریتهای 24 ساعته اکتشافی و شناسایی در ارتفاع بالا مورداستفاده قرار میگیرند.
این تحلیلگر مسائل بینالملل با تشریح انواع پهپادها به لحاظ نوع پیشرانه و موتور آنها و همچنین مأموریتی که میتوانند انجام دهند، گفت: پهپادها را بر اساس مأموریتها میتوان به انواع اکتشافی، تجسسی، شناسایی، رله ارتباطاتی، رزمی و ضربتی، جاسوسی تقسیمبندی کرد؛ ضمن اینکه اخیراً شاهد ساخت و عملیاتی شدن پهپادهای انتحاری هستیم و رژیم صهیونیستی در این زمینه پهپاد «هاروپ» را ساخته و کشورهای دیگر هم در این زمینه گامهای بزرگی برداشتهاند.
رقابت قدرتهای بزرگ بر سر ساخت و استفاده از پهپادها
میرطاهر با اشاره به رقابت قدرتهای بزرگ بر سر ساخت و استفاده از پهپادها اظهار داشت: کشورهایی مانند چین توانستهاند گامهای بسیار بزرگی در زمینه صنعت پهپادی بردارند و اکنون چینیها در عرصه جهانی به عرضه انواع پهپادها در ابعاد مختلف و برای انجام مأموریتهای مختلف میپردازند.
وی به امتیازات پهپادها در انجام مأموریتها بهخصوص مأموریتهای یکطرفه و انتحاری اشاره کرد و گفت: به نظر میآید در جنگهای آینده پهپادها نقش روزافزونی را به عهده خواهند گرفت و میتوانند در این زمینه کارکردی تعیینکننده و بسیار موفق از خود نشان دهند.
افزایش اهمیت پهپادها و نقش تعیینکننده آن در جنگهای آینده
این کارشناس مسائل بینالملل با بیان اینکه رژیم صهیونیستی مدتهاست که به دنبال توسعه پهپادها بوده و اکنون در سطح جهانی ازلحاظ صادرات انواع پهپاد موقعیت بالایی دارد، ادامه داد: با توجه به افزایش اهمیت پهپادها و نقش تعیینکننده آن در جنگهای آینده ما شاهد این هستیم که قدرتهای بزرگ نظامی سرمایه گزاری قابلتوجهی در این زمینه کردهاند، بهطور مشخص آمریکا، چین، روسیه و کشورهای اروپایی مانند انگلیس، فرانسه و آلمان به دنبال ساخت پهپادهایی در ابعاد هواپیماهای رزمی سرنشین دار هستند تا در آینده حتی آنها را جایگزین هواپیماهای جنگنده دارای خلبان کنند.
میرطاهر به تلفیق فنّاوریها و استفاده از تاکتیکهای جدید و توانایی عناصر هوش مصنوعی در ساخت پهپادها اشاره کرد و افزود: در این مسیر پیشرفتهای بسیار زیادی صورت گرفته، برای نمونه؛ روسها برای افزایش تواناییهای نیروهای هوافضای خود، یک هواپیمای جنگنده بدون سرنشین به نام S-70 اخوتنیک ساختند. بین آلمان و فرانسه هم طرحهای مشترک زیادی در این زمینه وجود دارد، انگلیس هم بهطور مستقل در این زمینه اقدام به ساخت پهپاد جت کرده است.
وی در ادامه گفت: آمریکاییها هم چندین نوع هواپیمای جت بدون سرنشین را مورد آزمایش قرار دادهاند. به نظر میرسد از دهه سوم قرن بیست و یکم بهتدریج شاهد خواهیم بود که پهپادهای دارای پیشران جت در کنار هواپیماهای جنگنده عادی به ایفای انواع مأموریتهای رزمی، اکتشافی و غیره خواهند پرداخت.
میرطاهر با اشاره به برخی اقدامات نظامی و جاسوسی که علیه کشورها و بهواسطه پهپادها تاکنون انجامشده و به لحاظ حقوقی در عرصه بینالمللی مورد پیگیری قرار نگرفته است، تأکید کرد: توجه به این نکته مهم است که استفاده از پهپادها بهصورت گسترده در شکل نوین آن امری جدید است و مسلماً تدوین هرگونه قوانین و مقررات احتمالی در زمینه استفاده عملیاتی از پهپادها مستلزم گذر زمان و احساس نیاز کشورها و ایجاد نوعی اجماع بینالمللی در این زمینه خواهد بود.
این کارشناس مسائل نظامی و استراتژیک اضافه کرد: مسلما با توجه به مجموعه شرایط و کاربردهای نظامی پهپادها، میتوان پیشبینی کرد که در آیندهای کوتاهمدت یا میانمدت، تابع قوانین خاصی نخواهند بود؛ چراکه این پهپادها در چارچوب یگانهای ارتش کشورهای مختلف ادغام شدهاند و به ایفای مأموریتهای مختلف میپردازند و به نظر نمیآید که در آینده محدودیتهای مشخصی در این زمینه اعمال شود، مگر اینکه این محدودیتها در مورد پهپادهای تجاری که در بازارها فروخته میشوند و امکان سوءاستفاده از آنها وجود دارد باشد.
وی توضیح داد: بههرحال ممکن است این پهپادها بهصورت پهپادهای انتحاری یا تجسسی و جاسوسی به حیطه زندگی خصوصی شهروندان وارد شوند یا جان و مال مردم را مورد مخاطره قرار دهند. البته در این صورت هم بیشتر در سطح قوانین داخلی کشورها به آن پرداخته خواهد شد.
سایت شورای راهبردی روابط خارجی
بیشتر بخوانید:
پهپاد کمان 12، دستاورد نیروی هوایی ارتش در زمینه فناوری پهپادی
کمان 22، جدیدترین دستاورد نیروی هوایی ارتش در زمینه پهپادی
پهپاد شاهد 129 پرنده کارآمد با سابقه عملیاتی درخشان
«پهپاد کرار» نمونهای از عزم ایران برای دستیابی به فنآوری پیشرفته پهپادی
«پهپادهای شاهد»، نماد خلاقیت ایرانی در مهندسی معکوس پهپاد آر کیو 170