عربستان سعودی 14 مارس 2011 با هدف مقابله با قیام مردم بحرین به این کشور لشکرکشی کرد.
سوال این است که این اقدام عربستان سعودی چه تبعات داخلی و منطقهای داشته است؟
تبعات داخلی لشکرکشی آل سعود به بحرین
اقدام عربستان در سطح داخلی برای عربستان سعودی و بحرین تبعاتی داشته است.
اقدام آل سعود بر مشکلات داخلی عربستان افزوده است، زیرا ریاض ناچار شد برخی از منابع مادی خود را برای کمک به رژیم آل خلیفه هزینه کند. این در حالی است که در یک دهه اخیر مشکلات اقتصادی عربستان افزایش یافته است به نحوی که مجبور شد با کاهش سوبسیدها و افزایش مالیاتها، کسری بودجه را جبران کند که این رویکرد، نارضایتی داخلی را در پی داشته است.
علاوه بر این، اقدام آل سعود بر شکاف این خاندان با جمعیت شیعه عربستان افزوده است، زیرا دخالت عربستان در بحرین بیش از همه ماهیت فرقهگرایانه داشته و برای تقابل با جمعیت شیعه بحرین بوده است.
این در حالی است که میان شیعیان بحرین و عربستان ارتباط و همبستگی وجود دارد. این لشکرکشی بر تضاد و تعارض شیعیان عربستان با آل سعود افزوده است.
اقدام آل سعود در سطح داخلی بحرین نیز تبعاتی داشته است.
لشکرکشی عربستان به بحرین، شکاف میان آل خلیفه و مردم بحرین را افزایش داد، زیرا بخش زیادی از مردم بحرین بر این باور هستند که آل خلیفه با نقض حاکمیت بحرین، این کشور را به اشغال عربستان در آورده است.
موضوع دیگر این است که اقدام آل سعود در لشکرکشی به بحرین نقش مهمی در طولانی شدن بیثباتی این کشور داشته است. شاید اگر آل خلیفه به تنهایی با جمعیت معترض بحرینی مواجه میشد امکان دستیابی به راهکاری سیاسی برای پایان دادن به اعتراضها فراهم میشد.
لشکرکشی عربستان به بحرین زمینه تداوم و افزایش تعارض میان مردم و حاکمیت بحرین را فراهم کرد و آل خلیفه را با بحران مشروعیت و مقبولیت مردمی مواجه کرد.
تبعات منطقه ای لشکرکشی آل سعود به بحرین
لشکرکشی آل سعود به بحرین در سطح منطقهای نیز تبعاتی داشته است.
یکی از مهمترین تبعات این بود که مقدمهای برای مداخله بیشتر در امور داخلی دیگر کشورهای عربی بود. این اقدام سبب شد، آل سعود انتظار داشته باشد بقیه کشورهای عضو شورای همکاری خلیج فارس نیز تابع سیاستهای ریاض باشند.
در همین حال، لشکرکشی به بحرین را میتوان عاملی برای حمله به یمن نیز عنوان کرد چرا که برداشت آل سعود این بود همان گونه که لشکرکشی به بحرین سبب بقای آل خلیفه در قدرت شد، حمله به یمن نیز میتواند سبب بازگشت «عبدربه منصورهادی» به صنعا و کنار زدن انصارالله و حامیان آن شود، برداشت اشتباهی که تا کنون شش سال جنگ خانمانسوز را بر یمن تحمیل کرد.
موضوع دیگر این است که آل سعود در توافق بحرین با رژیم صهیونیستی نیز نقش مهمی داشته است.
«آری شابیت» تحلیلگر سیاسی شبکه 13 رژیمصهیونیستی به نقش عربستان سعودی در چارچوب توافق اسرائیل با بحرین اشاره و تاکید کرد: "از آنجا که منامه کاملاً تحت کنترل عربستان قرار دارد و کشور مستقل نیست، این بدان معنا است که بحرین بدون کسب موافقت ریاض، نمیتوانست به سمت عادیسازی روابط با اسرائیل حرکت کند."
نکته حایز اهمیت این است که مداخلهگرایی سعودی از جمله لشکرکشی آن به بحرین یا جنگ علیه یمن با هدف تقویت نفوذ و جایگاه منطقهای آن انجام شده است.
«سعید الشهابی» نویسنده بحرینی در تحلیلی نوشت: "تنها مولفه مشترک لشکرکشی به بحرین و جنگ علیه یمن، هدف عربستان برای بسط نفوذ سیاسی و اقتصادی خود در منطقه بوده است."
با این حال، شواهد نشان میدهد موقعیت امروزی عربستان سعودی در منطقه متزلزل است. مداخلهگرایی در امور کشورهای عربی نه تنها به ارتقای موقعیت عربستان در منطقه منجر نشده بلکه موقعیت منطقهای آن شکننده است.
نویسنده: سیدرضی عمادی
117
بیشتر بخوانید:
دهمین سال حضور نظامیان عربستانی در بحرین
دهمین سال قیام 14 فوریه و تبیین شیخ عیسی قاسم از وضعیت بحرین