آن روز که دختر کوچک حضرت علی و حضرت فاطمه در دامان رسول خدا (ص ) قرار گرفت ، پیامبر او را بوسید و فرمود: « توصیه می کنم که همه این دختر را احترام کنند که او مانند خدیجه کبری است.» او "زینب" نامیده شد و چنان بالنده شد که زینت پدر قرار گرفت. حضرت زینب (س) در محیطی رشد و نمو کرد که کانون فضائل بود و سراسر آن را صفا و صمیمیت فرا گرفته بود .او سومین فرزند و دختر بزرگ خانه امام علی (ع) و فاطمه (س) و یکی از شخصیت‌های بی نظیر و مؤثر عالم اسلام است که در روز پنجم جمادى الاولى سال پنجم یا ششم هجرى قمرى، در محلّه بنى هاشم شهر مدینه دیده به جهان گشود. نام او همواره در کنار نام حسین (ع ) برده شده و به عنوان بانوی قهرمان کربلا شناخته می شود، اما قهرمان حسین بن علی (ع ) قبل از هرچیزی بانویی است که در مقام همسری و مادری ، نمونه کامل یک زن مسلمان است.
عبدالله بن جعفر؛ همسر زینب (س)
بر اساس گزارش های تاریخی، حضرت زینب خواستگاران بی شماری از قبیله های مختلف داشت و جالب تر اینکه بسیاری از این خواستگاران از موقعیت اجتماعی و قبیلگی و ثروت زیادی برخوردار بودند و همه تلاش آنها این بود که بتوانند افتخار دامادی از نسل پیامبر(ص) را نصیب خود بکنند. برخی از این خواستگاران از اشراف و روسای قبایل عرب از جمله "اشعث بن قیس" بود. در بین خواستگاران زینب(س) "عبدالله بن جعفر" برجسته بود. او در خانه ی علی (ع رفت و آمد داشت و مورد علاقه ی رسول خدا (ص) و امیرمومنان(ع) بود.
عبدالله فرزند جعفر بن ابیطالب، یعنی برادر زاده علی بن ابیطالب بود. جعفر جز اولین ایمان آورندگان به پیامبر(ص) بود و نخستین کسی بود که گروهی از مسلمانان را در هجرت به حبشه رهبری کرد و در نهایت، بعد از بازگشت در یکی از نبردها با رومیان هر دو دست خود را از دست داد و از طرف پیامبر(ص) ملقب به جعفر طیار گردید. همه ی مورخانی که از عبدالله سخن گفته اند، او را چون پدرش به کرامت و عزت نفس ستوده اند و درباره صفات نیکش بسیار بحث کرده اند.
عبدالله بن جعفر مورد اطمینان امیرالمؤمنین (ع) بود و بعدها نیز در جنگها و برنامه های آن حضرت شرکت و حضوری چشمگیر داشت تا جائی که در جنگ صفین او یکی از فرماندهان سپاه امام (ع) به حساب می آمد. داشتن ایمان، تقوا و عشق به پیامبر(ص) و اهل بیتش مهمترین شاخص های عبدالله بشمار میآمد و نیز یکی از دلایل انتخاب وی از طرف حضرت زینب (س )بود.
حضرت زینب؛ مظهر صبر و وقار
زمانی که حضرت زینب (س ) با عبدالله ازدواج کرد، عبدالله از لحاظ اقتصادی وضعیت مناسبی داشت اما در عین حال از لحاظ جنبه های اجتماعی، در عرصه احسان و کمک به نیازمندان و بینوایان شهرت بسیار داشت و نمونه ای بارز بود. بدیهی است حضرت زینب(س) که در تمام افعال و اعمال و رفتارش آیینه ی تمام نمای مادر بزرگوارش حضرت زهرا (س) بود، مشوق این امر برای همسرش باشد. زینب (س ) در بخشندگی، حلم، وقار، ادب، علم و دانش و صبر... چون مادر بزرگوارش برجسته بود. نقل شده است که مهمانی به خانه علی (ع) آمد، غذا در خانه نبود. علی (ع) به فاطمه (س) فرمود: «آیا غذایی در خانه یافت نمی شود؟» فاطمه(س) جواب داد: «نه جز یک عدد نان که آن را برای دخترم زینب(س) ذخیره کرده ام.» زینب بیدار بود و سخن مادر را شنید، با این که در آن زمان کودکی بیش نبود به مادر عرض کرد:« نان مرا برای مهمان ببرید من صبر خواهم کرد.»
مقرر شد مهریه حضرت زینب(س) برای عبدالله همان مهریه حضرت زهرا(س) باشد. در ازدواج حضرت زینب(س) با عبدالله یک شرط ضمن عقد گنجانده شد و آن عبارت بود از اینکه اگر برادرش حسین(ع) به هر سفری و یا مسافرتی و یا هر مکانی نقل مکان کند، زینب نیز با اوهمراه شود و خانواده نیز زینب را همراهی کند. این شرطی بود که عبدالله با جان و دل آن را از عقیله بنی هاشم قبول کرد و در جریان سفر امام به مکه و بعد به عراق پایبند آن شد.
حضرت زینب در زندگی با عبدالله دارای چهارفرزند پسر و دختری به نام "ام کلثوم" شد. در شان دختر حضرت زینب(س) گفته‌اند: «در صفات و جمال و کمال و عقل و هوشیاری در میان غیرمعصومین، بی‌نظیر بود.»
عبدالله در جریان قیام امام حسین (ع ) علیه یزید و سفر ایشان به مکه و سپس به عراق نتوانست امام را همراهی کند ولی اجازه داد همسرش به همراه فرزندانش "محمد" و "عون" همراه او شوند و جالب تر اینکه به فرزندانش سفارش کرد در صورت ضرورت، جان خود را فدای امام زمان خود بکنند. پسران حضرت زینب آن‌‌چنان دارای روحیه‌ی عالی جهاد و شهادت بودند که با شور و شوق همراه و هم‌داستان با کاروان عاشورائیان شدند.
نقش تربیتی حضرت زینب در عاشورا
در واقعه عاشورا نقش تربیتی حضرت زینب و دفاع او از خانواده به نحو برجسته تری مشاهده شد. او در کربلا ده‌ها تن از بهترین و عزیزترین کسانش را از دست داد. دو فرزند حضرت زینب (س) نیز در رکاب امام حسین (ع) به شهادت رسیدند. در این حال، حضرت زینب در اوج مصیبت و اندوه بود، اما وقتی دشمن به خیمه ها ی زنان و کودکان یورش برد، مدیریت بحران را در دست گرفت. حضرت زینب (س ) در مدینه با سلاح علم، تشکیل جلسات تفسیری، مرجعیت علمی و فکری و حدیثی، جامعه را به ایمان وتقوا و انس با قرآن نزدیک می کرد و در کربلا، که سرچشمه تمامی شکوه و منزلت اوست، با خطبه های آتشین خود پیام رسان قیام برادرش شد. او در سخت ترین شرایط از برادر زاده اش امام سجاد و خاندان امام حسین (ع) که در پی پاسداری از دین و امر به معروف قدم برداشته بودند، دفاع کرد .
رهبرانقلاب اسلامی در معرفی این شخصیت بزرگ می فرماید:« زینب کبری یک زن بزرگ است. عظمتی که این زن بزرگ در چشم ملتهای اسلامی دارد، از چیست؟ نمی‌شود گفت به خاطر این است که دختر علی بن ابی طالب (علیه‌السّلام)، یا خواهر حسین بن علی و حسن بن علی (علیهماالسّلام) است. نسبتها هرگز نمی‌توانند چنین عظمتی را خلق کنند. همه‌ی ائمه‌ی ما، دختران و مادران و خواهرانی داشتند؛ اما کو یک نفر مثل زینب کبری؟ ارزش و عظمت زینب کبری، به خاطر موضع و حرکت عظیم انسانی و اسلامی او بر اساس تکلیف الهی است. کار او، تصمیم او، نوع حرکت او، به او این‌طور عظمت بخشید.»
نویسنده: عسگری
// 114
